(लघुकथा)
शिष्ट सम्बन्ध
शिष्ट सम्बन्ध
सरण राई
तिनको मिठो बोलीबचन, शिष्ट व्यवहार र सुमधुर आचरणले तिनलाई चिन्नेहरू सबै प्रभावित भएका छन् | सबैले प्रसंशा गर्छन् |
आधुनिक जुग जमाना | पतिको प्रगतिमा पत्नीको ठुलो भूमिका हुन्छ नै | राजनीतिको सून्य स्थितिबाट सुरु गरेर आज तिनका पति संसद भएका छन् | संसदको चुनावमा पतिलाई जिताउन पनि तिनको उल्लेख्य भूमिका थियो |
चुनावको बेला मकहाँ पनि आएर तिनले भनेकी थिइन् ," चुनाव हार्दाहार्दा दिक्क भइसकियो | यसपालिको चुनावमा जिताउन मदत गर्छौ कि !"
"हुन्छ | हाम्रो नातासम्बन्ध पनि छ | म उहाँको बिरोध नगरी मदत गरौलाँ |" आश्वासन मात्र होइन त्यसै अनुरुप मैले भूमिका निर्वाह गरेँ |
तिनका पतिले चुनाव जितेर सांसद भए | सधैं राजधानी बस्न थाले | तिनीहरुसित तीन वर्ष भेट भएन | फोन गर्दा पनि सम्बन्ध हुन सकेन | टेलिफोन, इन्टरनेटका निशुल्क इमो, भाइबर आदि अनेकौ संचारले जेलिएको आधुनिक युग , उनीहरुले एकपटक पनि मलाई सम्झेनन् | उनीहरुले म अकिन्चन जाबोलाई के सम्झन्थे ? उनीहरुले यसो सोधखोज गरेर टेलिफोनमै हालचाल सोधेको भए उनीहरुको के बिग्रन्थ्यो र ? आफ्नो मानो खाएर बस्नु छ , मैले पनि शिष्ट सम्बन्ध राख्न छाडेँ |
यहाँ नयाँ शिष्ट सम्बन्ध विकास हुँदैछ | आफूभन्दा ठुला शक्तिशालीको चाकडी गर्ने | आफूभन्दा तलका सानाहरुलाई मान्छे नै नगन्ने | हो पनि सानाहरुसित सम्बन्ध राखेर के काम ? चुनावमा भोट किन्न पाई हालिन्छ | गरिब र भीखमङ्गाहरु जति धेरै, उति फोहोरी राजनीति फस्टाउँछ | फोहोरी राजनीतिका फोहोरीहरुबाट राम्रो आश गर्नु ढुङ्गा टुसाउँछ भन्नु जस्तै हो |
सानाहरुलाई नगन्ने शिष्ट सम्बन्धले ठुलाहरू गिर्दा उठाउने कोहि हुँदैन | संकटमा साथ दिने ठुला भन्दा सानाहरू नै धेरै हुन्छन् | सानाहरूले नै दुनिया भरिएको छ | देश ,समाज र व्यवहार सानाहरुले नै चलाएका छन् | सानाहरू बीच शिष्ट सम्बन्ध को कुनै अर्थ छैन रहदैन | म सानाहरू बीच सर्वसाधारण भएर रमाउन बाँच्न सक्नु जीवनकै महत्वपूर्ण उपलब्धि मान्छु | ठुला तिनीहरुले सम्बन्ध नराख्दा मलाई कुनै गुनासो छैन हुँदैन |
आधुनिक जुग जमाना | पतिको प्रगतिमा पत्नीको ठुलो भूमिका हुन्छ नै | राजनीतिको सून्य स्थितिबाट सुरु गरेर आज तिनका पति संसद भएका छन् | संसदको चुनावमा पतिलाई जिताउन पनि तिनको उल्लेख्य भूमिका थियो |
चुनावको बेला मकहाँ पनि आएर तिनले भनेकी थिइन् ," चुनाव हार्दाहार्दा दिक्क भइसकियो | यसपालिको चुनावमा जिताउन मदत गर्छौ कि !"
"हुन्छ | हाम्रो नातासम्बन्ध पनि छ | म उहाँको बिरोध नगरी मदत गरौलाँ |" आश्वासन मात्र होइन त्यसै अनुरुप मैले भूमिका निर्वाह गरेँ |
तिनका पतिले चुनाव जितेर सांसद भए | सधैं राजधानी बस्न थाले | तिनीहरुसित तीन वर्ष भेट भएन | फोन गर्दा पनि सम्बन्ध हुन सकेन | टेलिफोन, इन्टरनेटका निशुल्क इमो, भाइबर आदि अनेकौ संचारले जेलिएको आधुनिक युग , उनीहरुले एकपटक पनि मलाई सम्झेनन् | उनीहरुले म अकिन्चन जाबोलाई के सम्झन्थे ? उनीहरुले यसो सोधखोज गरेर टेलिफोनमै हालचाल सोधेको भए उनीहरुको के बिग्रन्थ्यो र ? आफ्नो मानो खाएर बस्नु छ , मैले पनि शिष्ट सम्बन्ध राख्न छाडेँ |
यहाँ नयाँ शिष्ट सम्बन्ध विकास हुँदैछ | आफूभन्दा ठुला शक्तिशालीको चाकडी गर्ने | आफूभन्दा तलका सानाहरुलाई मान्छे नै नगन्ने | हो पनि सानाहरुसित सम्बन्ध राखेर के काम ? चुनावमा भोट किन्न पाई हालिन्छ | गरिब र भीखमङ्गाहरु जति धेरै, उति फोहोरी राजनीति फस्टाउँछ | फोहोरी राजनीतिका फोहोरीहरुबाट राम्रो आश गर्नु ढुङ्गा टुसाउँछ भन्नु जस्तै हो |
सानाहरुलाई नगन्ने शिष्ट सम्बन्धले ठुलाहरू गिर्दा उठाउने कोहि हुँदैन | संकटमा साथ दिने ठुला भन्दा सानाहरू नै धेरै हुन्छन् | सानाहरूले नै दुनिया भरिएको छ | देश ,समाज र व्यवहार सानाहरुले नै चलाएका छन् | सानाहरू बीच शिष्ट सम्बन्ध को कुनै अर्थ छैन रहदैन | म सानाहरू बीच सर्वसाधारण भएर रमाउन बाँच्न सक्नु जीवनकै महत्वपूर्ण उपलब्धि मान्छु | ठुला तिनीहरुले सम्बन्ध नराख्दा मलाई कुनै गुनासो छैन हुँदैन |