(लघुकथा)
सफा धरती
सरण राई
सफा धरती
सरण राई
शैशवकाल -जीवनकाे सुनाैला अवधि ! २ कक्षामा पढ्ने हामी फुच्चे केटाकेटीहरू पाठशाला नजिक रहेकाे धर्मशालामा रमिते भएर जान्थ्याे ।
जे देखिन्छ नयाँ ! धर्मशालामा नयाँ किसिम किसिमका मान्छेहरू आउथे जान्थे । किसिम किसिमका खाना पकाउथे , खान्थे, जान्थे । ती सब हाम्रा लागि उत्सुकता र नयाँ जानकारीकाे विषय हुन्थ्याे ।
एकजना साधु जाेगी आए । रायाे सागकाे मुठ्ठा निकालेर बडाे जतनसाथ चक्कुले मसिना गरि काटे । काटिसके पछि माडे माडे र निचाेरे । हरियाे रस फालेर पकाए । उभेर रमिता हेरिरहेका हामीलाई फुच्चे ठानेर हाेला धर्मशालामा बस्नेहरूले खासै ध्यान दिँदैन थिए । तर दुरदुर्गम कुनाकाे गाउँ ... त्यतिबेला कहाँ माेबाइल, रेडियाे, टेलिभिजन कम्प्युटर सिनेमा हुनु । ती अनेक यात्रीहरूका क्रियाकलाप नै चाख मानेर सिनेमाजस्तै रमाइलाे मानिमानी हेर्ने गर्थ्याे हामी अबाेध केटाकेटीहरू ।
एक बेलुकि एउटा यात्री परिवारसहित त्याे धर्मशालामा बास बस्न आएकाे थियाे । त्याे धर्मशालाकाे चित्र अझै मेराे मनमष्तिस्कमा सजीव भएर बसेकाे छ । एउटा मात्र फराकिलाे काेठा भएकाे तीनतिर भित्ता र एकापट्टी पूरा ह्वाङ्गै खुल्ला भएकाे झिँगटिले छाएकाे सानाे घर । त्याे यात्री फाेहाेर धर्मशालाकाे छेउकुना सबै सफा गरिरहेकाे थियाे । उसलाई परिवारले पनि सघाइरहेका थिए ।
भाेलि बिहान हामी पुग्दा त्याे यात्री र परिवार आफ्नाे मालताल सामान बाँधेर हिड्न तयार थिए । हिँड्नु भन्दा अगाडि तिनीहरूले पाटी धर्मशालाकाे छेउकुना सबै सफा गरिरहेका थिए ।
हामी मध्ये पाँचमा पढ्ने चामेले साेधिहाल्याे- 'किन सफा गर्दै हुनुहुन्छ ? तपाईँहरू त गइहाल्नु हुन्छ ।'
'हाे । हामी बस्दैनाैँ, गइहाल्छाै । याे पाटी पराेपकारका लागि बनाइएकाे हो । हामी गए पनि यहाँ बास बस्न आउने काेही हुन्छन् नै । उनीहरूकै लागि याे सफा गर्दै छाेँ । हामी हिजाे आउँदा याे फाेहाेर थियाे । अगाडि बस्नेले सफा गरेर गएकाे भए हामी थाकेका यात्री कति खुशी हुने थियाैँ । याे पाटीप्रति हामी नतमस्तक छाैँ। नतमस्तक यसकारण कि यसले हाम्राे अमूल्य जीवनकाे एक रात हामीलाई रमाइलाे बास दिएकाे छ । याे परिवारसँगकाे याे बास हाम्राे जीवनकाे अत्यन्त महत्वपूर्ण रात हाे ।' यात्रीले भनेकाे थियाे ।
त्यतिबेला त सानासाना केटाकेटी हामीले के बुझ्नु र !
अहिले पाे बुझ्दै छु । जाेगीले सागकाे रस निचाेरेर फालेकाे त्याे बेमाैसमकाे सागकाे तीताेपन फालेकाे रहेछ । फेरि जाेगीका लागि तागत आवश्यक पनि थिएन कि ! त्याे यात्रीकाे भनाइ 'मानिसका जीवनका हर दिन हर रात हर पल हर क्षण महत्त्वपूर्ण हुन्छ र ती पलहरूमा आफूलाई आस्रय दिने या जीवन गुजार्न सहयाेग दिनेहरूप्रति कृतज्ञ हुनु पर्छ । आफूले उपयाेग गरिसकेपछि कालान्तरमा अरूका लागि बस्तुहरू वा सुन्दर जगत राम्राे अवस्थामा नै छाेड्नु पर्छ ।'
पुर्खाहरूले छाडेका रमणिय धरती याे पुस्ताले जताभावी दुरूपयाेग गरेकाेले 'सावधान सचेत गराउन' प्रकृतिले 'काेराेना काेविद १९'काे वार्निङ सम्पूर्ण मानव समुदायलाइ दिइरहेकाे छ । 'आफू बाँचेर र अरूलाई पनि बचाएर' / 'सचेत सावधान भएर' / 'प्रकृतिलाई पनि स्वाभाविक प्राकृतिक अवस्थामा रहन दिएर' भावी पुस्तालाइ 'सफा धरती' हस्तान्तरण गर्ने दायित्त्व याे पुस्ताकाे भएकाे छ !
🔴
२०७७ वैशाख २५, लकडाउन
🔥☯️🔥
जे देखिन्छ नयाँ ! धर्मशालामा नयाँ किसिम किसिमका मान्छेहरू आउथे जान्थे । किसिम किसिमका खाना पकाउथे , खान्थे, जान्थे । ती सब हाम्रा लागि उत्सुकता र नयाँ जानकारीकाे विषय हुन्थ्याे ।
एकजना साधु जाेगी आए । रायाे सागकाे मुठ्ठा निकालेर बडाे जतनसाथ चक्कुले मसिना गरि काटे । काटिसके पछि माडे माडे र निचाेरे । हरियाे रस फालेर पकाए । उभेर रमिता हेरिरहेका हामीलाई फुच्चे ठानेर हाेला धर्मशालामा बस्नेहरूले खासै ध्यान दिँदैन थिए । तर दुरदुर्गम कुनाकाे गाउँ ... त्यतिबेला कहाँ माेबाइल, रेडियाे, टेलिभिजन कम्प्युटर सिनेमा हुनु । ती अनेक यात्रीहरूका क्रियाकलाप नै चाख मानेर सिनेमाजस्तै रमाइलाे मानिमानी हेर्ने गर्थ्याे हामी अबाेध केटाकेटीहरू ।
एक बेलुकि एउटा यात्री परिवारसहित त्याे धर्मशालामा बास बस्न आएकाे थियाे । त्याे धर्मशालाकाे चित्र अझै मेराे मनमष्तिस्कमा सजीव भएर बसेकाे छ । एउटा मात्र फराकिलाे काेठा भएकाे तीनतिर भित्ता र एकापट्टी पूरा ह्वाङ्गै खुल्ला भएकाे झिँगटिले छाएकाे सानाे घर । त्याे यात्री फाेहाेर धर्मशालाकाे छेउकुना सबै सफा गरिरहेकाे थियाे । उसलाई परिवारले पनि सघाइरहेका थिए ।
भाेलि बिहान हामी पुग्दा त्याे यात्री र परिवार आफ्नाे मालताल सामान बाँधेर हिड्न तयार थिए । हिँड्नु भन्दा अगाडि तिनीहरूले पाटी धर्मशालाकाे छेउकुना सबै सफा गरिरहेका थिए ।
हामी मध्ये पाँचमा पढ्ने चामेले साेधिहाल्याे- 'किन सफा गर्दै हुनुहुन्छ ? तपाईँहरू त गइहाल्नु हुन्छ ।'
'हाे । हामी बस्दैनाैँ, गइहाल्छाै । याे पाटी पराेपकारका लागि बनाइएकाे हो । हामी गए पनि यहाँ बास बस्न आउने काेही हुन्छन् नै । उनीहरूकै लागि याे सफा गर्दै छाेँ । हामी हिजाे आउँदा याे फाेहाेर थियाे । अगाडि बस्नेले सफा गरेर गएकाे भए हामी थाकेका यात्री कति खुशी हुने थियाैँ । याे पाटीप्रति हामी नतमस्तक छाैँ। नतमस्तक यसकारण कि यसले हाम्राे अमूल्य जीवनकाे एक रात हामीलाई रमाइलाे बास दिएकाे छ । याे परिवारसँगकाे याे बास हाम्राे जीवनकाे अत्यन्त महत्वपूर्ण रात हाे ।' यात्रीले भनेकाे थियाे ।
त्यतिबेला त सानासाना केटाकेटी हामीले के बुझ्नु र !
अहिले पाे बुझ्दै छु । जाेगीले सागकाे रस निचाेरेर फालेकाे त्याे बेमाैसमकाे सागकाे तीताेपन फालेकाे रहेछ । फेरि जाेगीका लागि तागत आवश्यक पनि थिएन कि ! त्याे यात्रीकाे भनाइ 'मानिसका जीवनका हर दिन हर रात हर पल हर क्षण महत्त्वपूर्ण हुन्छ र ती पलहरूमा आफूलाई आस्रय दिने या जीवन गुजार्न सहयाेग दिनेहरूप्रति कृतज्ञ हुनु पर्छ । आफूले उपयाेग गरिसकेपछि कालान्तरमा अरूका लागि बस्तुहरू वा सुन्दर जगत राम्राे अवस्थामा नै छाेड्नु पर्छ ।'
पुर्खाहरूले छाडेका रमणिय धरती याे पुस्ताले जताभावी दुरूपयाेग गरेकाेले 'सावधान सचेत गराउन' प्रकृतिले 'काेराेना काेविद १९'काे वार्निङ सम्पूर्ण मानव समुदायलाइ दिइरहेकाे छ । 'आफू बाँचेर र अरूलाई पनि बचाएर' / 'सचेत सावधान भएर' / 'प्रकृतिलाई पनि स्वाभाविक प्राकृतिक अवस्थामा रहन दिएर' भावी पुस्तालाइ 'सफा धरती' हस्तान्तरण गर्ने दायित्त्व याे पुस्ताकाे भएकाे छ !
🔴
२०७७ वैशाख २५, लकडाउन
🔥☯️🔥
No comments:
Post a Comment