Sunday, February 19, 2017

६४ .(लघुकथा) दुर्घटना

.(लघुकथा)
दुर्घटना
सरण राई
व्यस्त सडकमा गाडीहरुको घुइँचो, बाटो काट्न असाध्य डर लाग्छ | बाटो काट्नका लागि सडकमा ध्यान केन्द्रित गरिरहेको छु |
एक जोडी युवा कानमा मोबाइलको एयारफोन राखेर बाटो काटिरहेका छन् | अकस्मात जोडले हुइकिदै आएको एउटा गाडीले हानेर दुवैजनालाई लड़ाउँछ |
म सोच्छु -बिचरी युवती तरुनी हुँदै दुवै खुट्टा भाँचिएर अपाहिज जिन्दगी बाँच्न विवस भई | अरुहरुसँगै दुर्घटना स्थल पुग्छु | पहिलो नजर युवतीमाथि नै पुग्छ | युवती मरिसकेकी हुन्छे | "ठिकै भो ,अपाहिज जिन्दगी भन्दा मरेकै बेश !"
अब मेरो नजर युवकमाथि पर्छ | अन्तिम अवस्थामा प्वाकप्वाक गरिरहेको हुन्छ | बिचरा बाँच्योभने प्रेमिकाको मृत्युको अकल्पनीय शोक सहन विवश हुनेछ | मान्छेको घुइँचो बढिरहेको हुन्छ | हेर्दाहेर्दै युवकको पनि मृत्यु हुन्छ | "ठिकै भो प्रेमिकाको मृत्युको पीडा सहनु परेन | मरेकै बेश !"
दुवैको एउटै चिहान | दुवैको दु:खै सकियो | आश्चर्य !,दुई ज्यानको निधन भएकोमा मन ढुक्क हुन्छ |
पुलिसको गाडी साइरन बजाउँदै आउँछ | यो मन के भएको होला ? यो मन दुई ज्यानको निधनमा दु:ख मनाउसम्म गर्न नसक्ने सम्वेदनाहीन दुर्घटनाग्रस्त अपाहिज भैसकेछ !


२०७३ फागुन ८ , धरान

Panyembrama

Panyembrama is a secular Balinese dance form designed by I Wayan Berata and first performed in 1971. It includes movements from several sacral Balinese dances, including legongcondong, and pendet, and was intended to replace them for performance in front of tourists.
In this dance, performers come onstage carrying a metal dish with incense and flowers in it. They kneel, as if praying, before making welcoming movements to the guests. At the end of the performance, the dancers move in circles, throwing flowers at each other and the audience.
Photograph: Chris Woodrich

Saturday, February 11, 2017

६३ .(लघुकथा) साक्षी



.(लघुकथा)
साक्षी

सरण राई

धेरै समय उनको बारेमा केही सुनिएको थिएन ।
अचानक हामीलाई प्राथमिक पाठशालामा केटाकेटी हुँदा पढाउने सरसित भेट हुन्छ । भलाकुसारीपछि कुराकानीको क्रममा उनी भन्छन् “यो बाटोमा सधैं हिँडिरहने मेरो पुराना बिद्यार्थी मुनबाला बस्ने त्यो .. के नाम ?’’ म मुनबाला बस्ने यो बाटोमा सधैं हिँडिरहनेहरू सम्झन थाल्छु । सम्झेर भन्छु “काजीराम ।’’
“हो उनै काजीराम । धेरै दिन नदेख्दा सुन्दरमानलाई सोधेँ । थाहा हुन्छ ऊ त बितेको धेरै महिना भइसकेको रहेछ ।”
मलाई पनि उनी बितेको थाहा थिएन । ऊ मेरो बाल्यकालको मिल्ने साथी थियो । उसले मलाई याङटाङ खोलाको दहमा पोडी खेल्दा अग्लो ढुङ्गोबाट हाम फाल्न लगाएको थियो । हाम नफाल्दा डरपोक भइन्छ भनेर डराईडराई फाल हानेको थिएँ । गहिरो दहभित्र डुबेको डुबेकै, गहिरो झन् गहिरोभित्र डुबेको डुबेकै । भुँइ कहिले भेट्ने होला ? हातखुट्टा चलाएपछि दहमाथि उत्रेको सम्झना भर्खर हिजोको जस्तो लाग्छ । बिचरा काजीराम रहेनन् ।
अब म पनि कति दिन रहुलाँ ? उनी नरहेको साक्षी ति हाम्रा बाल्यकालका शिक्षक  भए । अहिले बाँचिरहेका हामी नरहेको साक्षी को होलान् ? आखिर आज रहेका सबै नै केही दिन पछि रहदैनन्...
म याङटाङको दहभित्रझैँ जीवनको क्षणभङ्घुरताको गहिराइभित्र डुब्न थालेको हुन्छु, डुबेको डुबेकै हुन्छु ।


२०७३ मंसीर २७, नखिपोट





Pearl Buck in 1932, about the timeThe Good Earth was published.
PhotoArnold Genthe
Pearl S. Buck
Pearl Buck 1972.jpg
Pearl Buck, ca. 1972.
BornPearl Sydenstricker
June 26, 1892
Hillsboro, West Virginia, U.S.
DiedMarch 6, 1973 (aged 80)
Danby, Vermont, U.S.
OccupationWriter, Teacher
NationalityAmerican
SubjectEnglish
Notable awards Nobel Prize in Literature
1938
SpouseJohn Lossing Buck (1917–1935)
Richard J. Walsh (1935–1960) until his death

Signature

Friday, February 10, 2017

६२.(लघुकथा) लाठीचार्ज


( लघुकथा)
लाठीचार्ज

सरण राई

लाठि चार्ज नभएकाे र नहुने देश, समय र व्यवस्था देखिएन ।
भ्रष्टाचारकाे सजाय भाेगेर जेलबाट छुटेका र तथाकथित समर्थकहरूद्वारा ११४ किलाेकाे माला लगाइदिएका मान्छेलाई ३० लाख अनुदान सरकारले दियाे।
अन्टसन्ट भविष्यवाणी गर्ने बालकलाई एक कराेड अनुदान दियाे ।
ब्रेस्ट क्यान्सर भएकि महिलाले एक कराेड मागेकाेमा पचास लाख अनुदान दियाे । अरू पनि त्यस्तै त्यस्तैहरू धेरैलाई धेरै धेरै सरकारी अनुदान दिइयाे ।
सरकारले यस्तै अनुदान दिईरहेकाे थाहा पाएर आफैले मत दिएर जिताएकाे सरकारसँग भाेकमरिले मरिरहेका सुकुम्वासी गरिबहरूले निशुल्क खाद्यान्नकाे माग राखे । तिनीहरू निकै आशावादि थिए । तर सरकारले वास्ता गरेन । मरता क्या न करता । माग पूरा गराउन जुलुस निकाले ।
सुकुम्वासी गरिबहरूले सरकारसित निहुँ खाेज्ने ?
जुलुसमा अन्धाधुन्ध लाठिचार्ज भयाे, घरपकड जेल सजाय भयाे ।अझ‌ कति त जेलमै छन् ।
सत्तासीन दलका कार्यकर्ताले सरकारले गरेकाे लाठीचार्ज र घरपकडकाे स्वागत गरि जुलुस निकाले ।
जुलुस निकाल्ने नेताले ठूलै रकमकाे सरकारी अनुदान पाउने भएका छन् रे ।
पशुपति घाटकाे बिध्धुत शव गृहमा पैसा नभएर लास जलाउन नसकेकाे वा नसक्ने गरिबलाई किन अनुदान दिने ?
काेराेनाले सीमानामा राेकिएर भाेकभाेकै भएकाहरूलाई किन अनुदान दिने ?
तिनीहरूलाई अनुदान दिँदा सत्तासीनलाई के कति कमिसन फायदा हुन्छ ?
भाेट घट्ला ! भाेट त अकुत कुम्ल्याएकाे भ्रष्टाचारकाे पैसाले किनी हालिन्छ ।
अनि सिध्दान्तकाे कुरा ?
सिध्दान्त ? हा हा हा ...उहिलेकाे कुरा ... खुइले ... !
काेराेना समाधान लाठीचार्जले गर्ने ... देशै बेच्न तयार राष्ट्रघातीहरूका लागि कमाउने सुनाैला अवसर ! माैकामा चाैका हान्ने !
त्यसका लागि अचुक अस्र लाठीचार्ज ! हरेक समस्याकाे अचुक अस्र लाठीचार्ज !
🔴

२०७६ चैत २० , धरान
🔥☯️🔥
https://chhinaamakhu.blogspot.com/

Sunday, February 5, 2017

Tuesday, January 24, 2017

६०. (लघुकथा ) सन्देश


(लघुकथा)
सन्देश

सरण राई

भुँइ युवा थिएँ । सर्वाेच्च पुग्ने कसरी?
व्यक्ति हत्याकाे राजनीति पनि थियाे । समयकाे आवश्यकता थियाे कि ! लागियाे मनकाे आक्राेस असन्ताेष बाेकेर । कैयाैं मारिए, मरे । म भने जेल परेँ ।मलाई थुन्ने व्यवस्था ढल्छ ।
जेलमुक्त हुँदा पढ्ने लेख्ने सिक्ने उमेर बितिसकेकाे हुन्छ ।
मभित्र भएकाे गरिबी अयाेग्यताहिनताकाे बावजुद सर्वाेच्च मात्र देख्न थाल्छु ।
अनुकुल समय ! चुनाव जित्छु ।
महत्वाकाङ्क्षा सवाेच्च हुने-पुग्ने । म भन्दा अगाडिकाे सर्वाेच्चमा पुगेकाेले के के गरे ? मैले पनि अनुसरण गरेँ । एउटा गुन्डा झुन्ड, नक्कली आदर्श सिध्दान्तकाे कुरा सब सब गरेँ । अभाव थियाे पैसाकाे ।
पैसा आयाे अज्ञात स्राेतहरूबाट । पैसाकाे छेलाेखेलाे ! पैसाकाे खाेलाले म डान नेता भइसकेछु । युवा कालमा गरिबीकाे दुख भाेग्दा समान न्यायपूर्ण व्यवस्थाकाे सपना हरेक युवाहरूले झैँ मैले पनि देखेकाे थिएँ । डान नेता ! सबतिर सफलता ...सर्वाेच्च पुगेँ , सर्वाेच्च भएँ । देशकाे लागि केहि गर्न चाहे पनि केही गर्न नसक्ने म, मलाई त विदेशीले गुलाम बनाएर सर्वाेच्च बनाएका रहेछन् । म उनीहरूकै बाेली बाेल्छु, उनीहरुले भुक्न लगाए भुक्छु । आफ्नै देशवासीहरूलाई टाेक्छु ।
म हिराे, सुपरहिराे ! सर्वशक्तिशाली मलाई बनाईएकाे रहेछ देश बेच्न सक्ने ।
पाल्तु म ! देशकाे नक्सा काटेर छिमेकीले आफ्नाे नक्सामा मिसायाे । भुक्नै सकिनँ। बाेल्नै सकिनँ । संसदमै देश बेच्ने प्रस्ताव पास गर्न नसक्ने मेराे अवस्था ...
मुला काेराेना काेविद १९, पहिला जस्तै विदेश गएर उपचार गराउने इच्छा पुगेन । धन्न, पहिलाकाले बनाएकाे अस्पताल मलाई काम लाग्याे ।
देशवासीहरूका लागि कुनै अस्पताल बनाईनँ । असल शिक्षा संस्कार र असल राजनीतिकाे थालनी गरीनँ । गरेकाे भए याे संकटमा सबैलाई काम लाग्थ्याे । म आफैलाई पनि काम लाग्थ्याे ।
धेरै पल्ट अन्तरपुकार मरेर मारेर धेरै पल्ट मरेकाे काेही छ ? भनेर खाेज्ने हाे भने ...
राष्ट्रघात गरेर म मरेँ, सिध्दान्तच्युत भएर म मरे, भ्रष्टाचारी भएर म मरेँ ... कति पटक मरेँ, मरेर सर्वाेच्च बनाईएकाे रहेछु ।
मरेर जति माथि सर्वाेच्च पुगे पनि मेरा काेही रहेनछन् । उनीहरूलाई मुलुक दिलाउन नसकेपछि उनीहरूका लागि पनि म बेकार भएछु । लाशकाे मित्र काे हुन्छ र ? सिनु भई गनाईरहेकाे म ... सर्वाेच्चमा सिनु !
सिनुलाई काेराेना नलागाेस भनेर पिपीइ, चस्मा पन्जा सेनिटाइजर सब सब दिलाएकाे छु । तर मलाई शंका लाग्छ मेरा भराैटेहरूले कमिसनका लागि ल्याएका यी बस्तुहरू पनि नक्कली हुन् कि !
सब सर्वसाधारण मरेभने जति नै माथि सर्वाेच्चमा रहे पनि सिनु म पनि तुरिने सकिने छु । याे दिव्य सन्देश काेराेना काेविद १९ ले सम्प्रेसन गरिरहेछ ।
भुँइमान्छेभन्दा माथि जतिसुकै सर्वाेच्चमा पुगे पनि भुँइमान्छे सर्वसाधारण आममान्छेसँगै मान्छेकाे अस्तित्व जीवन मरण गाँसिएकाे हुन्छ ।
अहिले म थाहा पाइरहेकाे छु ... भुँइमान्छे सर्वसाधारण आममान्छेभन्दा माथि कुनै सुरक्षित उचाइ हुँदैन छैन। भुँइमान्छे सर्वसाधारण आममान्छेकाे लागि जाे बाँच्छ उसले पटक पटक मर्नु पर्दैन ।
🔴
२०७६ वैशाख ४, धरान
🔥☯️🔥





Saturday, January 21, 2017

५९.(लघुकथा ) स्वाङ

(लघुकथा )
स्वाङ
सरण राई
सम्भ्रान्त हुने खानेको समाजले उसलाई र उसको योगदानलाई कदर गर्ने कुरै भएन |
ऊ आफ्नो समाजको लागि काम गर्छु भन्ने सोच्थ्यो | उसले आफु रहेको समाज हेर्यो | सम्भ्रान्त हुने खानेको समाजभन्दा फरक लुलो , लङ्ड़ो , लाटो, लठेब्रो, गठेरो अशिक्षितहरुको पछाडी पारिएको समाज उसको रहेछ |
त्यो समाजले कसैको कदर गर्न जानेकै थिएन | कदर , सम्मान-अभिनन्दनको तृष्णा मेटाउन उसले एकजना अर्ध गठेरोलाई उसको सम्मान कार्यक्रम गर्न लगायो |
लुलो , लङ्ड़ो , लाटो, लठेब्रो, गठेरो अशिक्षितहरु भेला भए | कार्यक्रम अराजक हुने नै भयो | अपाङ्गहरु आफ्नै धुन र सुरमा छन् | फूलमाला पहिराउन आउदै गरेको लङ्गड़ो लडेर घाइते भयो | लठेब्रोले त्यो माला आफुले लगाएर 'ह्या..ह्या..' गर्यो | लाटोले हिहिही हाँसेर थर्कायो | अरु लुलो , लङ्ड़ो , लाटो, लठेब्रो, गठेरो अशिक्षितहरु कोहि हिड्दै,उठ्दै,कराउदै छन् | कोहि हाँस्दै छन् | गठेरो समाज !
के को कार्यक्रम हुनु ? सम्मान थाप्न बसेको उसलाई एउटा लठेब्रो आएर थुकिदिन्छ | ऊ जङ्गिएर अर्ध गठेरोलाई हेर्छ | अर्ध गठेरो 'उउउ' गरिरहेको हुन्छ |
सम्मान खोज्ने ऊ आफ्नो समाज देखेर सोच्छ -- 'उसले त्यो समाजको लागि काम गर्ने हो , सम्मान खोज्ने होइन | सम्मान त सम्भ्रान्त हुने खानेको समाजले देखाउने स्वाङ मात्र हो |'
२०७३ माघ ८ , धरान
https://chhinaamakhu.blogspot.com/



Wednesday, January 18, 2017

५८.(लघुकथा) प्राप्ति

(लघुकथा)
प्राप्ति

सरण राई

ऊ एक्लो ४७ वर्षीय, एम. ए. को परीक्षा दिई रहेको रहेछ | भेट हुँदा सोध्छुँ -- " पढाईमा किन ढिलो हुनुभयो ?"
"पढाई वा राम्रो काममा कहिल्यै ढिलो हुँदैन भन्छन् |"
मुख भरी जवाफ पाएर विषयान्तर गर्न सोध्छुँ -- "किन विवाह गर्नु भएन ?"
"कतिपय कुराहरू गरौँ भन्दा भन्दै समयले साथ नदिँदा अधुरो हुँदा रहेछन् |"
"एक्लो जीवन खल्लो लाग्दैन ?" व्यक्तिगत जीवनमा हस्तक्षेप जस्तो हुने प्रश्न लाजै पचेर सोध्छुँ |
उनी रिसाउलान् भन्ने सोचेको, अट्टहास हाँसो हाँस्दै भन्छन्-- " यसको पनि मसँग 'रेडिमेड जवाफ' छ | सबैलाई दिएकै जवाफ ...सबैले विवाह गर्नै पर्छ र ? विहे गरेर सन्तान पाउनु मात्रै उपलब्धी वा प्राप्ति हो र ?! आफ्नै प्रकारको जीवन गुजार्न पाउनु मानिसको नैसर्गिक अधिकार हो कि होइन ? एकल पुरुष जीवनमा प्राप्ति हुन सक्छ कि सक्दैन ? .... प्रश्नै प्रश्नहरु बोकेर अगाडी बढ्ने कोसिस ठीक हो वा होइन ?"

 २०७३ माघ ६ , धरान
https://chhinaamakhu.blogspot.com/



/
 सरण राई   लक्ष्मी राई                                          \

Monday, January 16, 2017

५७.(लघुकथा ) अव्यक्त क्रन्दन


(लघुकथा )
अव्यक्त क्रन्दन

सरण राई

स्वास्नीले छाडेको मेरो छोरा र नाति मसँग बिदा भएर गैरहेका छन् | छोरा एकापट्टिको काँधमा झोला र अर्को पट्टिको काँधमा नाति बोकेर हिंडिरहेको छ | सानो नानी छोडेर पोइल हिडेकी बुहारीलाई आधुनिक 'माधवी' सम्झेर नाति पाई दिएकोमा म मनमनै धन्यवाद नै दिन्छु |
"खोई , मेरी आमा ?" नातिको सोधाईको उत्तर "पैसा कमाउन गएकी छे " भनेर दिन्छौँ | उसको आमाले जाने बेला "पैसा खोज्न जान्छु " भनेर गएकीले पनि ऊ पत्याउछ |
" आमा कहिले आउछिन् ?" त्यो प्रश्नको पनि तयारी जवाफ दिन्छौँ "पैसा कमाएर |"
तर उसको आमा फर्केर आउदिन भनेर हामीलाई थाहा छ | बिचरा ऊ ! आमाको माया, ,ममता र प्यारो काख सम्झेर अव्यक्त क्रन्दन गरिरहेको छ | अव्यक्त क्रन्दन ...

२०७३ माघ ३ धरान

http://chhinaamakhu.blogspot.com/

Sunday, January 15, 2017

५६.(लघुकथा ) शिष्टता

(लघुकथा )
शिष्टता

सरण राई

कहिल्यै तिनी रिसाएको देखिएन | सधै उज्यालो मुखले आफन्त र पाहुनाहरुको स्वागत सत्कार गर्थिन् | तिनको शिष्टताबाट सबै प्रभावित थिए |
संयोग नै भनौ तिनको परिवारसँग यात्रा गर्ने मौका मिल्यो | यात्राको खर्च आफै बेहोर्ने सहमति अनुसार जसले खर्च गरे पनि बेलुका हिसाब हुन्थ्यो |
एक बेलुकी मैले हिसाब गर्दा गल्ति गरेछु र तिनले दिनु नपर्ने पैसा मागेछु |
आम्मै तिनको रिसको पारो यति धेरै चड्यो कि चिच्याएर भनिन् " बेइमान !"
फेरी हिसाब गरेँ , गल्ति भएको रहेछ | माफी मागेँ तर तिनको रिस मत्थर भएन |
तिनको शिष्टता , नम्र स्वाभाव ?! म अलमल्ल पर्छु |

२०७३ माघ ३ धरान
https://chhinaamakhu.blogspot.com/

५५.(लघुकथा ) निम्छरा


(लघुकथा )
निम्छरा

सरण राई

"ले मेरो ब्याग ? ल्याउछस् कि पिटाई खान्छस् ?"
बोजु हकारी रहन्थिन् आफ्नो सानी नातिनीलाई | बिना प्रतिवाद सानी चुपचाप सुनिरहन्थिन् | आँखा भने रसाउँन खोजे झैं हुन्थ्यो | तर आँसु आँखामै सुकाउथिन् |
"ले मेरो ब्याग ? ल्याउछस् कि पिटाई खान्छस् ?" बोजु सधैं हकारी रहन्थिन्  |ब्याग सानीले नै चोरीं भन्ने सम्झेर कुट्न खोज्थिन् | कुटिन् पनि तर ब्याग भेटिएन |
केहि समयपछि ब्याग बाकसमा भेटिन्छ | निर्दोष नातिनी ! बोजुको आँखा रसाउँछ |

२०७३ माघ ३ ,धरान
https://chhinaamakhu.blogspot.com/






५४.(लघुकथा) राेपेकाे फल

(लघुकथा)
राेपेकाे फल

सरण राई

उसकाे हातमा शक्ति थियाे । उसले चाहेकाे जे पनि गर्न सक्थ्याे ।
पिडितहरू न्याय माग्न आए । हाँसेर झुठाे आश्वासन दियाे । कालाबाजारीया तस्कर अन्याय अत्यााचारकाे संरक्षण गरेर अकुत कमिसन खायाे । मुलुककाे ढिकुटिमा मनपरि गर्याे । कानुन र संबिधानकाे खिल्ली उडायाे । कुर्सीमा बसेकाेले हाय हाय भइरहेकाे थियाे । झिँगा पालेर अरिङ्रगालकाे गफ दिईरहेकाे थियाे ।
लाेकहितकाे एउटै काम नगरेर पत्तुर भयाे ।
अति भाे । कुर्सीबाट उसकै मतियारहरूले खसाले । उसकै विश्वासी मतियारहरूले कुर्सीबाट झारेपछि अन्याय अत्याचार भ्रष्टाचारकाे अनेकाैं मुद्दा लगाए ।
उसैले नियुक्त गरेकाे न्यायधिसहरू ! मुद्दा फासफुस गर्न फाेन गर्छ । फाेन उठाउदैन त । ऊ मतियारहरूलाई बाेलाउछ । के आउँथे । उसलाई फसाएर उनीहरू उम्कि सकेका थिए ।
'धेर नभुक्' भन्दै उसैले जन्माएकाे गुन्डाहरूले उसलाई कुटपिट गर्छ अनि उसका केही धन पनि लुटपाट गरेर लैजान्छन् । 'अन्याय भयाे' भनेर सहारा खाेज्छ । ओरालाे लागेकाेलाई कसले साथ दिन्छ ? फेरि उसले तअन्यायलाई सिरानी बनाएर न्याय र सत्य मारेकाे थियाे । कतै जनताले साथ दिन्छन् कि ! जनतालाइ हारगुहार गर्छ । जनता गलल हाँस्छन्।
अन्यायकाे पीडा कस्ताे हुन्छ ?
जेल पुगेपछि उसलाई महसुस हुन्छ .। आफैले राेपेकाे फल !
🔴
२०७७वैशाख ४, धरान
🔥☯️🔥

Saturday, January 14, 2017

५३.(लघुकथा)भेन्टिलेटर

(लघुकथा)
भेन्टिलेटर

सरण राई

'म राेगी पनि छु । काेराेनाले भेट्याे भने ...'
'आ ~ नेतामन्त्री ज्यु पनि ... तपाईंसित डाक्टरहरूसँग नभएकाे पिपीइ, चस्मा,पञ्चा छ ।'
'ती नक्कली हुन सक्छन् ।'
'अहिले नै महामारीकाे रूपमा आईसकेकाे छैन ।'
'मलाई पाे थाहा छ...'

नभन्दै उनी बिरामी हुन्छन् । भेन्टिलेटरमा राख्नु पर्ला कि ...
भेन्टिलेटर नहुनाले उनकाे मृत्पु हुन सक्छ । थाेरै भएकाे भेन्टिलेटर उनीभन्दा शक्तिशाली नेतामन्त्रीहरूले ओगटि सकेका रहेछन् ।

कमिसन नआउने हुँदा भेन्टिलेटर थप्नेमा कुनै नेतामन्त्रीकाे ध्यान गएकाे थिएन ।

बिचरा कमिसनले बनेका नव धनपति नेतामन्त्री ! भेन्टिलेटर नभएकाे थाहा पाएर काेराेना काेविड १९ ले भन्दा अगाडि हृदयाघातकाे सिकार हुन्छन्।

बेलैमा प्रसस्त भेन्टिलेटर भएकाे अस्पताल बनाउनेतिर ध्यान दिएकाे भए सायद अरू सर्वसाधारणसँगै उनी पनि बाँचिरहेका हुन्थे कि !
🔴
२०७७ बैशाख ५, धरान
🔥☯️🔥


Wednesday, November 9, 2016

५२ .(लघुकथा ) ठुलो भिखारी

(लघुकथा)
ठुलो भिखारी 
सरण राई
भिखारी सिकिस्त बिरामिजस्तो देखिन्छ | अहिले नै मरिहाल्ला जस्तो |
मानिसहरुको मनमा त्यसलाई देखेर अग्घोर माया दया पलाउछ र त्यसको अगाडी रहेको भिखारी टोकरीमा धेरै रुपिया नगद भिख दिन्छन् | एउटा धनि मानिसले त्यहाँ नोटको गड्डी नै राख्छ |
त्यो हजार हजारको गड्डी देख्दा सर्वसाधारण बटुवाहरुलाई पनि लोभ लाग्छ , तर धर्म , नैतिकता र इज्जतको ड़रले त्यो गड्डी हेरेर थुक मात्र निलेर जान्छन् |
त्यस्तैमा झोला भिरेको एउटा मानिसले कतै नहेरी त्यो नोटको गड्डी टिपेर झोलामा राख्छ र मानिसहरुको वास्तै नगरी फटाफट हिड्छ | तर भिखारी मध्येकै एउटा भिखारीले कुद्दै गएर त्यस मानिसलाई कठालोमा समात्छ तर त्यो मानिसको डरलाग्दा गुण्डाहरु देखेर   तुरुन्तै छाडी दिन्छ | 
त्यतिबेला त्यो भिखारीले भनेको कुरा सबै भिखारीहरूले सुन्छन र जोडले सबै हाँस्छन् - " अहो त्यो  त नेता पो रहेछ ,हामीभन्दा पनि ठुलो भिखारी जो जसरी पनि आफ्नो झोला मात्र भर्न जान्दछ !"

२०७०-७-२४ ,धरान
 
मेरो प्राथमिक पाठशालाका शिक्षक श्री डम्बरबहादुर तामाङ (८० वर्ष )

Saturday, November 5, 2016

५१.(लघुकथा ) क्षण क्षणकाे जीवन

(लघुकथा)
क्षण क्षणकाे जीवन

सरण राई

लकडाउनकाे तीसाै दिन !
आजसम्म बाँचिएकाे छ !
बाँच्नु सबैभन्दा ठूलाे कुरा रहेछ । आजसम्म त काेराेना काेविद१९ले स्पेन, इटाली र इरानमा जस्ताे महामारी भएकाे छैन । महामारी भयाेभने खुट्टा तन्काउनु बाहेक अरू उपाय छैन । अमेरीका बेलायतजस्ताे देशमा त भयावह स्थिति छ भने ....
मन अत्तालिनु । मन अडेसा लाउने ठाउँ छैन । दिन त काट्नै पर्छ ।
नातिनीसँग काेठा सफा गरियाे शुक्रबार । अनावश्यक कागजपत्र , धुलाेमुलाे र लत्ताकपडाकाे उरूङले बाेरा भरियाे ।जेहाेस् ...दिन पनि काटियाे । काेठा पनि सफा भयाे । मन फुरुङ्ग !
आज आइतबार ! साबुन पानीले मिचीमिची हात धुँदा पाे अाैँठीकाे सम्झना भयाे ।
"काेराेना भाइरस अाैँठीभित्र रहन सक्ने हुन्छ" भन्ने डाक्टरकाे अन्तरवार्ता सुनेपछि स्व. पत्नीले राशि अनुसारकाे पत्थर राखेर बनाई दिएकी एउटा सुनकाे र अर्काे चाँदिकाे अाैँठी फुकालेर कागजमा पाेकाे पारेर राखेकाे थिएँ ।
सफा काेठामा कागजमा पाेकाे पारेकाे अाैँठी खाेज्छु । भेटिदैन त ।
शनिबारै फाेहाेरकाे बाेरा नगरपालिकाकाे फाेहाेर मैला उठाउने गाडिले उठाई लगिसकेकाे थियाे ।
पक्का फाेहाेरकै डङ्गुरमा गयाे । नातिनीलाई पनि भन्छु ।तिनी पनि अरकच्च हुन्छिन् ।
धन्दा नमानाैँ! काेराेनाले नै अाैँठी लग्याे । अथवा काेमा (बाेजु) ले नै लगिन् सम्झन्छु । जेहाेस्, ज्यान बाँच्याे भने...
आ ... बाँचियाे भने अर्काे बनाउला तर पत्नीकाे चिनाेकाे रूपमा सधैं लगाईरहेकाे अाैँठी । बिस्मात लाग्छ, दु: ख लाग्छ ।
फेरि खाेज्छु सबैतिर । एकल बुढेसकाल ! दिमाग के भएकाे छ ? सम्झना शक्ति कम भईरहेकाे छ ।
दराजकाे कुनामा कागजमा पाेकाे पारेकाे अाैँठी भेट्छु । नातिनीलाई पनि कराएर सुनाउछु । एकै क्षण अघिकाे दु:ख सुखमा परिणत हुन्छ । खुसी हुन्छु मानाैं मैले स्वर्ग पाएकाे छु ।
निस्पट्ट अँध्याराे चम्किलो उज्यालाेमा परिणत हुन्छ । अानन्द साना मसिना प्राप्तिमा निर्भर रहेछ ।
क्षण क्षण सुख-दु:ख हाँसाे-रुवाइ पीडा-अानन्दले भरिएका हुँदा रहेछन् । ती क्षण क्षणहरूका जाेड नै जीवन ...
याे लकडाउन, काेराेना क्षण पनि बितेर जाने छ । अर्काे शुखकाे क्षण र उन्मुक्त हाँसाे जीवनमा आउने छ !

🔴
(लकडाउन) ३०७७ वैशाख ८, धरान
🔥☯️🔥

Tuesday, November 1, 2016

४९.(लघुकथा) विपरीत बुध्दि





(लघुकथा)
विपरीत बुध्दि

सरण राई

कसैकाे त साेचेकाे चाहेकाे पुगेजस्ताे देखिन्छ ।
उसैलाई थाहा छ उसले कति कष्ट गर्याे, अभावग्रस्त जिन्दगीमा भाेक मेटाउन कति पसिना बगायाे । सब‌ैभन्दा बढि पीडा हीनता मूर्खता गरिबी पचाउन रगतकाे अाँसु कति बगायाे !
पर्खिदा पर्खिदा धेरै परिश्रमले नुहाएपछि अाज उसले जे चिताए पनि पुग्न थालेकाे छ ।
सर्वजन हिताय साेच्थ्याे । न्याय समानतामा अाधारित समाज साेच्थ्याे । सबैकाे लागि सुखी जीवन साेच्थ्याे । तर उसले साेचेकाे पुग्दैनथ्याे ।
ऊ भुईमा माटाेमा टेकिरहेकाे हुन्थ्याे ।
अाज ऊ जे साेच्छ चाहन्छ पुग्न थालेकाे छ । उसकाे पखेटा उम्रेकाे छ , त्याे पनि सुनकाे । टलक्क टल्केकाे पखेटा फिजाउँदै ऊ माथि माथि उडिरहेकाे छ ... उडिरहन्छ ।
सुनकाे पखेटाले उड्न थालेपछि उसकाे मुटु पनि सुनकै हुन थालेछ कि ! अब मुटुमा दया माया देशप्रेम न्याय विवेक कर्तव्यजस्ता दायित्वबाेध उम्रिदैन । सर्वसाधारण अाममान्छे भुसुना जस्ता लाग्छन् । काेराेनाले छट्पटिएकाे उनीहरूलाई देख्दा अट्टहाँस गर्छ , भन्छ - मरे मरुन् दुर्वलहरू !
उड्दै छ ऊ , उड्दै छ ऊ ।
सुन अचम्मको ! पखेटा सुनकाे, मन सुनकाे , तन सुनकाे । जति उडे पनि अाखिर उत्रन पर्छ नै ।
सेक्सपियरले भनेका छन् "यदि कसैले मेराे सम्पत्ति लैजान्छ भने उसले संसारकाे मेराे सब‌‌ै भन्दा तुच्छ चिज लैजान्छ ।"
उत्रन चार‌ैतिर हेर्छ ।
उसका निम्ति सदैव खुला श्रमिक मजदुर किसान गरिबहरूकाे हृदय कतै देखिदैन ।
मायालु मातृभूमिकाे पवित्र माटाे देखिदैन ।
गनाउने नरक सिवाय अरु उत्रने टेक्ने धरती छैन ।
अघिअघि पछ्याउने लाखा‌ैं थिए । खाेई भिजिलान्तेहरू, समर्थकहरू ¿?¿¿¿
....
बाैलाहा! बाैलाहा! भन्द‌ै केटाकेटीहरू (भुराभुरी)उसलाई जिस्काउँदै खेदिरहेछन् । संसारकाे सबैभन्दा तुच्छ बस्तुकाे पछाडि दाैडदा दाैडदा... पत्तुर पत्तुर जिन्दगी !!!

।।।।

२०७७ बैशाख १२, धरान